مجله اینترنتی باران محتوای آموزشی و مفید در مجله اینترنتی باران
شاید این مطالب برایتان مفید باشد
عوامل مؤثر بر قیمت بیمه شخص ثالث کدامند؟
بیمه شخص ثالث همه خسارت‌های جانی تصادف و خسارت‌های مالی‌ای را پوشش می‌دهد که راننده به بقیه رسانده است؛ اما خسارت ماشین خود راننده مقصر را پرداخت نمی‌کند. این پوشش‌ها سوال بزرگی را در ذهن افراد ایجاد می‌کند، چرا باتوجه‌به اینکه پوشش‌ها برای همه یکسان است، قیمت حق بیمه در ماشین‌های مختلف متفاوت است؟
قیمت بیمه شخص ثالث به عوامل مختلفی بستگی دارد. مهم‌ترین آنها دیه است، به همین دلیل تفاوت حق بیمه شخص ثالث مقدار چشمگیری نیست، اما شرکت‌های بیمه شما را باتوجه‌به ریسکی که برایشان دارید بیمه می‌کنند؛ یعنی هرقدر احتمال تصادف کردنتان بیشتر باشد، حق بیمه شما هم بیشتر می‌شود.
علت تفاوت قیمت بیمه شخص ثالث در ماشین‌های مختلف چیست؟
مثلا احتمال تصادف برای رانندگان تاکسی که مدت خیلی بیشتری را در خیابان رانندگی می‌کنند، بیشتر است، پس حق بیمه ماشین‌شان هم بیشتر می‌شود. تعداد سلیندر،سال ساخت ماشین، سابقه راننده و نداشتن خسارت در سال‌های قبلی، سقف ریالی تعهدات مالی که شرکت بیمه به شما می‌دهد و طول مدت اعتبار بیمه‌نامه از عوامل مؤثر بر قیمت بیمه ثالث است.
حق پایه بیمه شخص ثالث
هر سال بیمه مرکزی با توجه به نرخ دیه، قیمت پایه بیمه شخص ثالث را اعلام می‌کند. نرخ بیمه شخص ثالث ۱۴۰۲ با ۳۰ درصد رشد نسبت به سال ۱۴۰۱ به ترتیب زیر اعلام شده است:
- وسیله نقلیه مبلغ پایه حق بیمه
- ماشین‌های کمتر از ۴ سیلندر ۳۰۴۷۲۰۰ تومان
- پیکان، پراید و سمند ۳۶۰۸۸۰۰ تومان
- ماشین‌های ۴ سیلندر ۴۲۴۱۹۰۰ تومان
- سایر ماشین‌های بیشتر از ۴ سیلندر ۴۷۴۷۶۰۰ تومان
- سال ساخت ماشین و تأثیر آن بر قیمت بیمه
یکی دیگر از عواملی که باعث تفاوت حق بیمه شخص ثالث می‌شود، سال ساخت ماشین بیمه‌شده است. معمولا ماشین‌هایی که بیش از ۱۵ سال از ساخت آنها گذشته باشد، حق بیمه بیشتری دارند؛ مثلا برخی شرکت‌ها برای هر سال بیشتر از ۱۵ سال، ۲ درصد و برخی دیگر تا ۲۰ درصد هم به حق بیمه پایه اصافه می‌کنند. چراکه هرچه ماشین عمر بیشتری داشته باشد، از نظر ایمنی و سلامت فنی هم ضعیف‌تر و احتمال تصادفش بیشتر می‌شود.
کاربری ماشین و افزایش احتمال تصادف
اگر از ماشین برای کارهایی مثل تاکسی، آژانس یا آموزش رانندگی استفاده شود، ریسک تصادف و دیدن خسارتشان بیشتر می‌شود. در نتیجه حق بیمه شخص ثالث بیشتری دارند؛ مثلا تاکسی‌های اینترنتی مثل اسنپ، آژانس و تاکسی‌های داخل شهر و خارج شهر بین ۱۰ درصد تا ۲۰ درصد حق بیمه بیشتری نسبت به نرخ پایه دارند.
نحوه تعیین نرخ پایه بیمه شخص ثالث
نرخ پایه بیمه شخص ثالث هم بستگی به نرخ دیه تعیین‌شده آن سال دارد. هر سال، بیمه مرکزی با مشخص شدن مبلغ دیه مبلغ مشخصی را برای ماشین‌ها و موتورسیکلت‌های مختلف تعیین و به شرکت‌های بیمه اعلام می‌کند. این مبلغ برای هر نوع ماشین بر اساس کاربری، سال ساخت و قدرت موتور (تعداد سیلندر) متفاوت است. حتی بسته به اینکه یک نوع ماشین خاص بیشتر توسط چه کسانی و با چه توان مالی استفاده می‌شود، ممکن است نرخ پایه بیمه ثالث برای آن نوع ماشین کمتر یا بیشتر باشد. به همین دلیل هم هست که به عنوان مثال پراید و پیکان نسبت به دیگر ماشین‌های ۴ سیلندر نرخ بیمه پایه کمتری دارند.
حق بیمه پایه سواری‌های چهار سیلندر
حق بیمه پایه ماشین‌های چهارسیلندر هم هر سال توسط بیمه مرکزی مشخص می‌شود، که در جدول زیر می‌توانید مبلغ دقیق آن را در سال ۱۴۰۲ مشاهده کنید.
نوع ماشین حق بیمه پایه
پیکان، پراید و سمند
۳۶۰۸۸۰۰ تومان
چهارسیلندرها ۴۲۴۱۹۰۰ تومان
حق بیمه پایه سواری‌های شخصی بیش از چهار سیلندر
تمامی ماشین‌های شخصی با بیش از ۴ سیلندر باید مبلغ ۴۲۴۷۶۰۰ تومان به‌عنوان حق بیمه پایه ثالث پرداخت کنند.
نرخ دیه سال جاری، اصلی‌ترین عامل در تعیین قیمت بیمه ثالث است. اما علاوه بر آن، عوامل دیگری هم بر روی قیمت بیمه شخص ثالث ۱۴۰۲ موثر هستند. این موارد معمولاً به طور غیر مستقیم بر روی خسارات احتمالی وارده، از سوی وسیله نقلیه بیمه‌گزار به سایر اتومبیل‌ها تأثیر می‌گذارند.
در حالت کلی قیمت بیمه شخص ثالث خودرو بر اساس عوامل زیر تعیین می‌شود:
- کاربری خودرو
- جریمه دیرکرد
- سقف تعهد پوشش مالی
- تخفیف عدم دریافت خسارت
- مدت اعتبار بیمه
- نرخ دیه
همچنین قیمت بیمه موتور هم بر اساس عوامل زیر تعیین خواهند شد:
- نوع موتور
- ساختار موتور
- تعداد سیلندر
- سال تولید
- سقف تعهد پوشش مالی
- تخفیف عدم دریافت خسارت
- جریمه دیرکرد
- در ادامه به بررسی برخی از این موارد می‌پردازیم.
۱- تاثیر دیه در محاسبه نرخ بیمه شخص ثالث
حق بیمه شخص ثالث و میزان پوشش مالی و بدنی بر اساس دیۀ کامل یک انسان در ماه حرام است. مادۀ ۱۵ قانون مجازات اسلامی در تعریف دیه می‌گوید: دیه، مالی است که از طرف شارع برای جنایت تعیین شده است. ماده ۲۹۴ همین قانون در تکمیل این تعریف گفته است: دیه، مالی است کـه بـه سبب جنایت بر نفس یا عضو، به فرد خسارت‌دیده یا به بازماندگان او داده می شود. میزان دیه در دین اسلام، برای مرد و زن مسلمان و مردان و زنان سایر دین‌های آسمانی متفاوت است.
قوه قضائیه، در ابتدای هر سال، میزان دیه کامل انسان را در ماه‌های غیرحرام و حرام اعلام می‌کند. نرخ دیه سال ۱۴۰۲ در ماه‌های عادی و غیرحرام ۹۰۰ میلیون تومان است که نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد ۵۰ درصدی را تجربه کرد و دیه کامل در ماه‌های حرام ۱ میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان (دیه ماه غیرحرام+ یک سوم مبلغ آن) رسید. چهار ذی القعده (۱ تا ۲۹ خرداد)، ذی الحجه (۳۰ خرداد تا ۲۸ تیر)، محرم (۲۹ تیر تا ۲۶ مرداد) و رجب (۲۴ دی تا ۲۲ بهمن) ماه‌های حرام در تقویم قمری به شمار می‌آیند؛ به این صورت که میزان دیه شخص فوت شده در حادثه رانندگی برحسب مبالغ مذکور تعیین می‌گردد.
۲- کاربری خودرو
کاربری خودرو، میزان ریسک خودرو را برای رخ دادن حادثه و نیز میزان هزینه را در حادثۀ رانندگی تعیین می‌کند؛ برای مثال تاکسی‌ها یا خودروهای آموزش رانندگی، به علت نوع کاربری‌شان، بیشتر در معرض حوادث رانندگی هستند و بیمه‌گزاران این خودروها، باید حق بیمه شخص ثالث بیشتری پرداخت کنند. بر اساس قوانین بیمه شخص ثالث تاکسی، قیمت بیمه شخص ثالث ۱۴۰۲ برای تاکسی‌های درون شهری ۱۰% و تاکسی‌های برون شهری ۲۰% گران‌تر است. این مبلغ برای خودروهای آموزش رانندگی %۱۵ بیشتر از حق بیمه پایه است.
خودروهای دیگری چون خودروهای صنعتی، آمبولانس، حمل خون، آتش نشانی، بارکش، عمومی، سازمانی و… نیز از کاربری‌های خاص محسوب می‌شوند و باید حق بیمۀ بیشتری به نسبت خودروهای دیگر پرداخت کنند. لازم به ذکر است وسایل نقلیه‌ای که بیشتر از ۱۵ سال قدمت داشته باشند، به ازای هر سال کهنگی، ۲ درصد به حق بیمۀ آنها اضافه می‌شود.
۳- تخفیف عدم خسارت
تخفیف عدم خسارت که در بیمه‌نامه به صورت «ت ع خ» نوشته می‌شود، تخفیفی است که به نسبت تعداد سال‌هایی که بیمه‌گزار از بیمۀ شخص ثالث استفاده نکرده باشد، به او تعلق می‌گیرد. برای مثال اگر شخصی یک سال از بیمۀ شخص ثالث خود استفاده نکرده باشد یا به عبارت دیگر، یک سال در تصادفی مقصر شناخته نشده باشد، در هنگام تمدید در سال آینده، مشمول ۱۰ درصد تخفیف بیمه شخص ثالث می‌شود.
به همین صورت، با افزایش تعداد سال‌های استفاده نکردن از بیمۀ شخص ثالث و نداشتن خسارت، درصد تخفیف بیمه‌اش نیز افزایش می‌یابد تا جایی که اگر بر فرض شخصی ۹ سال خسارتی نداشته باشد، می‌تواند خودروی خود را با تخفیف ۷۰ درصدی بیمۀ شخص ثالث کند. در جدول زیر میزان تخفیف‌ها به نسبت سال‌های نداشتن خسارت نوشته شده است.
به عنوان مثال اگر قیمت بیمه شخص ثالث ۱۴۰۲ برای خودروی سمند ۵ میلیون تومان باشد و مالک ۱۰ سال تخفیف عدم خسارت داشته باشد، هزینه قابل پرداخت بیمه‌گزار ۵۰% کمتر شده و معادل ۲.۵ میلیون تومان می‌شود.
در جدول زیر، نحوه افزایش پلکانی تخفیف عدم خسارت را مشاهده می‌کنید.
تخفیف عدم خسارت سال دوم سال سوم سال چهارم سال پنجم سال ششم سال هفتم سال هشتم سال نهم سال چهاردهم
میزان تخفیف %۵ %۱۰ %۱۵ %۲۰ %۳۰ %۳۵ %۴۰ %۴۵ %۷۰
۴- جریمه دیرکرد بیمه شخص ثالث
همان‌طور که نداشتن خسارت موجب تخفیف در مبلغ بیمۀ شخص ثالث می‌شود، جریمۀ دیرکرد آن، موجب افزایش حق بیمه می‌شود. بیمۀ شخص ثالث در ایران برای تمام دارندگان وسایل نقلیه اجباری است و در صورتی که وقفه‌ای در تمدید بیمۀ شخص ثالث پدید آید، به صورت روزشمار مبلغی به حق بیمه اضافه می‌شود که برای خودروهای مختلف متفاوت است. در مدتی که تاریخ انقضای بیمۀ شخص ثالث، گذشته باشد اگر حادثه‌ای (مالی یا جانی) رخ دهد، بیمه موظف به پوشش آن نیست و خود شخص باید خسارت را پرداخت کند.
- جدول نرخ بیمه شخص ثالث ۱۴۰۲ انواع خودرو:
- نوع خودرو سواری
- قیمت بیمه ثالث
- (به تومان)
- ماشین‌های کمتر از ۴ سیلندر
- ۳،۰۴۷،۲۰۰
- پیکان، پراید و سپند
- ۳،۶۰۸،۸۰۰
- ماشین‌های چهار سیلندر
- ۴،۲۴۱،۹۰۰
- سایر ماشین‌های بالای چهار سیلندر
- ۴،۷۴۷،۶۰۰
نرخ بیمه موتورسیکلت ۱۴۰۲
قیمت بیمه شخص ثالث ۱۴۰۲ انواع موتورسیکلت در حالت پایه را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:
- نوع موتورسیکلت
- حق بیمه (به تومان)
- موتورسیکلت گازی
- ۷۵۶،۶۰۰
- موتورسیکلت دنده ای ۱ سیلندر
- ۹۲۴،۳۰۰
- موتورسیکلت ۲ سیلندر به بالا
- ۱،۰۱۵،۳۰۰
- موتورسیکلت دنده ای دارای ۳ چرخ یا سایدکار
- ۱،۰۹۲،۰۰۰
